Κοινωνία Παρ 24 Μαϊ 2024

Για την κοινωνική και οικονομική κατάσταση στο νησί μας

Γράφει ο Νίκος Μυλωνάς

Μικρό το ενδιαφέρον για τμήματα της τοπικής πολιτικής ιστορίας, όταν μάλιστα η σημερινή πραγματικότητα είναι τόσο πολύ επιβαρυμένη! Όμως νιώθουμε την ανάγκη ενός σχολιασμού με αφορμή την συμπλήρωση 10 χρόνων απουσίας της Συμπαράταξης Ελπίδας Κω. Το πρόγραμμα, οι διαδικασίες και οι πρωτοβουλίες της, αποτελούν ‘’ελλείποντα στοιχεία’’ στον σημερινό δημόσιο λόγο.

ΙΣΤΟΡΙΚΟ: Τον Απρίλιο (του μακρινού…) 2002 μορφοποιήθηκε η δημοτική κίνηση Συμπαράταξη Ελπίδας σαν ενωτική κίνηση του χώρου της αριστεράς και της οικολογίας με στόχο την επανα-εκπροσώπηση του χώρου στο Δημοτικό συμβούλιο Κω. Από το 1990 βρέθηκε εκτός ΔΣ σαν αποτέλεσμα τοπικών λαθεμένων επιλογών (με προσωπικές πολιτικές, διάσπαση, αποχωρήσεις, συνεργασία με συντηρητικές δυνάμεις κλπ) και της κατάρρευσης ‘’σοβιετικής ένωσης και σοσιαλιστών χωρών’’. Η Σ.Ε. στις δημοτικές εκλογές-Οκτώβρης 2002, πήρε 6,34%  και για μόλις 50 ψήφους δεν πέτυχε τον πολιτικό της στόχο να ‘’μπει’’ στο Δημοτικό συμβούλιο. Το πείραμα είχε μια ταραχώδη συνέχεια στα 15 χρόνια ύπαρξής του, λόγω του κομματικού ανταγωνισμού, των προσωπικών πολιτικών του παραγοντισμού που δυστυχώς ευδοκιμούσαν και στον χώρο της αριστεράς. Η Συμπαράταξη έζησε και παρήγαγε πολιτική για μέχρι τον Μάη του 2014 οπότε ο ανερχόμενος εκλογικά τότε ΣΥΡΙΖΑ θεωρώντας την ‘’πολύ αριστερή’’ την οδήγησε ‘’με δημοκρατικές διαδικασίες’’ στην απόσυρση τον Μάιο του 2014. Με αφορμή τα 10 χρόνια ‘’απουσίας’’ της, θα σταθούμε σε κάποια σημεία της πολιτικής της που έχουν και επικαιρότητα και αναγκαιότητα. Η πρώτη 10-ετία του 21ου αιώνα ήταν περίοδος ευφορίας με μεγάλα λόγια και μεγάλα έργα: βιολογικός, μαρίνα, συνεδριακά κέντρα, ιαματικά λουτρά, S.P.A., θαλασσοθεραπείες, γκολφ, ξενοδοχεία 1000 κλινών, πολλά δημόσια και ιδιωτικά έργα, ολυμπιακά έργα, ευρώ, κλπ. Μια πολύ δύσκολη περίοδος για την αριστερά και την οικολογία, στην οποία η Σ.Ε. έπαιξε ένα ρόλο αναδεικνύοντας σημαντικά θεματα και πολιτικές.

ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΤΗΣ Σ.Ε. Η πολιτική της προσπάθεια (πέρα από την κομματική προβολή) στηρίχθηκε σε 3 βασικές αναλύσεις εκείνης της εποχής, μεταφερμένες στην Κωακή πραγματικότητα.

---Η πρώτη αντιμετώπισε την σχέση ευημερίας και εισοδημάτων στις αναπτυσσόμενες τοπικές κοινωνίες: «Το σημείο ύστερα από το οποίο μεταβάλλεται η ισόρροπη αύξηση του πλούτου και της ευτυχίας στον ανεπτυγμένο κόσμο καθορίζεται γύρω στις 10.000 δολάρια κατά κεφαλήν εισόδημα. Η Ελλάδα (2002) με κατά κεφαλήν εισόδημα γύρω στις 11.000 δολάρια βρίσκεται στην εισοδηματική ζώνη  που κάθε νέα προσθήκη πλούτου προσθέτει όλο και λιγότερη ευτυχία». Το συμπέρασμα ήταν ότι το κυνηγητό της μεγέθυνσης και του «άλογου πλουτισμού» δεν αποδίδει και το τοπικό πολιτικό σχέδιο πρέπει να δει και να απαντά στην ανάγκη περιβαλλοντικής ισορροπίας. Τότε υπολογίσαμε ότι το κατά κεφαλήν εισόδημα στο νησί μας στις 16.000 δολάρια (ίδιο σήμερα λόγω της μνημονιακής κατάρρευσης).

---Η δεύτερη μελέτη του τμήματος οικονομικής και κοινωνικής ανάπτυξης του ΟΗΕ προσέγγιζε το πρόβλημα της σχέσης της τουριστικής ανάπτυξης (του μαζικού τουρισμού) με τις τοπικές κοινωνίες στην μεσογειακή λεκάνη. Το συμπέρασμά της ήταν ότι ένα μικρό μόνο ποσοστό της τάξεως του 15% του τουριστικού κέρδους παραμένει και διανέμεται στις τοπικές κοινωνίας, γιατί οι αλυσίδες των μεγάλων ξενοδοχείων συμπεριφέρονται όπως σαν κλειστές αγορές, με πλήρη εκμετάλλευση των προϊόντων που προσφέρουν, χωρίς την συμμετοχή των τοπικών παραγωγών. Ότι γίνεται με τις βιομηχανικές επιχειρήσεις που μετακομίζουν σε περιοχές  φθηνού εργατικού δυναμικού περιοχές  και φθηνών πρώτων υλών, γίνεται και με τις τουριστικές επιχειρήσεις στο νησί μας.

---Η τρίτη μελέτη ήταν της ICAP, μελετούσε το πρόβλημα της φέρουσας ικανότητας στην τουριστική ανάπτυξη του νησιωτικού χώρου και ειδικότερα του νησιού μας που μιλούσε για υπερανάπτυξη και την ανάγκη να τεθούν περιορισμοί που να διασφαλίζουν την βιωσιμότητα και την αειφόρα των ευαίσθητων νησιωτικών χώρων.

ΤΟ ΠΟΛΙΤΙΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΤΗΣ Σ.Ε. Αυτές οι μελέτες μετασχηματίστηκαν σε αιτήματα για την ανάγκη τοπικού σχεδιασμού της ανάπτυξης, σεβασμού των φυσικών πόρων του νησιού μας (νερό, παραλίες, γη, πολιτιστικά στοιχεία) και αλλαγής των κρατικών αναπτυξιακών νόμων. Βασικός μοχλός αλλαγής η Δημοτική εξουσία που απλά παρακολουθούσε την ανάπτυξη φροντίζοντας να διευκολύνει με κάθε τρόπο τους ‘’επενδυτές-επιχειρηματίες’’. Αυτό απαιτούσε την ρήξη με το τοπικό και το κυβερνητικό σύστημα εξουσίας. Ένα πλέγμα παρεμβάσεων, πολιτικών διαδικασιών βάσης με συνελεύσεις και συγκεντρώσεις με ειδικούς αναλυτές και προτάσεις προς τις δημοτικές πλειοψηφίες (ένας πόλεμος θέσεων 15 χρόνων) ήταν και είναι η παρακαταθήκη της Σ.Ε στην τοπική πολιτική ιστορία. Με πολύ δουλειά από λίγα μέλη της Σ.Ε. παράχθηκε ένα σαφές τοπικό πρόγραμμα δημοτικής πολιτικής για το πρότυπο ανάπτυξης (της τεράστιας περιβαλλοντικής επιβάρυνσης και της συγκέντρωσης του πλούτου σε λίγους) και για τα τρέχοντα διαχειριστικά δημοτικά προβλήματα,  προτείνοντας την αναγκαιότητα αλλαγής πλεύσης. Ειδικά για τον τουρισμό ο Δήμος μας μπορούσε και έπρεπε να πρωταγωνιστήσει στην αύξηση των εισοδημάτων του με θέσπιση κατάλληλων μέτρων. Το ζήτημα ήταν οι πελατειακές σχέσεις, η δουλικότητα στις μεγάλες επιχειρήσεις, η απουσία πολιτικής αυτοτελούς τοπικής ανάπτυξης. Η ανακοστολόγηση των δημοτικών υπηρεσιών που προτείναμε ήταν και είναι υπόθεση τοπική.

ΕΠΙΛΟΓΟΣ: Δυστυχώς σήμερα η κατάσταση στο νησί μας και στον Δήμο μας  είναι χειρότερη από το 2002.

Η Σ.Ε. δεν υπάρχει. Η απουσία της είναι αισθητή.

Η ζωή θα γεννήσει μια πιο ώριμη πρόταση. Απλά χρειάζεται χρόνος.

Zogas_dimitris