Τροφική Επιλεκτικότητα και ο ρόλος του λογοθεραπευτή στην αντιμετώπισή της.

Αμαλία Ανδρουλάκη

Η διατροφική επιλεκτικότητα, γνωστή και ως επιλεκτική κατανάλωση τροφών, αποτελεί ένα συχνό φαινόμενο στα παιδιά το οποίο προκαλεί ανησυχία στους γονείς. Ένα παιδί με διατροφική επιλεκτικότητα μπορεί να αρνείται να δοκιμάσει νέες τροφές ή να έχει προτίμηση μόνο σε συγκεκριμένες υφές και γεύσεις, οδηγώντας σε φτωχή διατροφή και πιθανά διατροφικά ελλείμματα. Σε αυτές τις περιπτώσεις, ο ρόλος του λογοθεραπευτή μπορεί να είναι καταλυτικός.

Ο λογοθεραπευτής είναι εξειδικευμένος επαγγελματίας που ασχολείται με τις διαταραχές της επικοινωνίας, της μάσησης  και της κατάποσης. Στην περίπτωση παιδιών με διατροφική επιλεκτικότητα, ο λογοθεραπευτής συνεργάζεται στενά με την οικογένεια και άλλους επαγγελματίες υγείας προκειμένου να κατανοήσει τις αιτίες της επιλεκτικότητας και να αναπτύξει ένα εξατομικευμένο πρόγραμμα παρέμβασης.

Απαραίτητη κρίνεται η αξιολόγηση και κατανόηση των αναγκών του παιδιού.

Η διαδικασία αυτή ξεκινά με μια λεπτομερή διερεύνηση για να εντοπιστούν οι ακριβείς λόγοι πίσω από την επιλεκτική κατανάλωση τροφών. Αυτό περιλαμβάνει την ανάλυση του ιστορικού της ανάπτυξης του παιδιού, της σχέσης του με το φαγητό και την ψυχολογική του κατάσταση. Η αξιολόγηση μπορεί να εντοπίζει αισθητηριακές διαταραχές, δυσκολίες στην κινητικότητα των μυών του στόματος, τις στοματοπροσωπικές δεξιότητες ή ακόμα και αγχώδεις παράγοντες που επηρεάζουν τη διατροφική συμπεριφορά του παιδιού.

            Υπάρχουν διάφορες προσεγγίσεις για την αντιμετώπιση της τροφικής επιλεκτικότητας στα παιδιά. Η πολυαισθητηριακή προσέγγιση είναι μια βασική τεχνική που χρησιμοποιείται από τους λογοθεραπευτές για την αντιμετώπιση της διατροφικής επιλεκτικότητας. Οι στόχοι αυτής της προσέγγισης είναι να εξοικειωθεί το παιδί με νέες τροφές μέσω των αισθήσεών του. Για παράδειγμα, το παιδί μπορεί αρχικά να αγγίξει, να μυρίσει ή ακόμα και να παίξει με το φαγητό χωρίς πίεση να το καταναλώσει. Σταδιακά, αυτό μπορεί να μειώσει την άρνηση και να δημιουργήσει θετικές συνδέσεις με τις νέες τροφές.

            Η νευρολογική και μυολειτουργική ωρίμανση του στοματοπροσωπικού συστήματος επηρεάζει σοβαρά την ποικιλία των τροφών που λαμβάνει ένα παιδί. Συνεπώς τα παιδιά με διατροφική επιλεκτικότητα μπορεί να έχουν περιορισμούς στην κινητικότητα του στόματος και των χειλιών. Ο λογοθεραπευτής χρησιμοποιεί συγκεκριμένες ασκήσεις για να ενισχύσει την ικανότητα του παιδιού να μασήσει και να καταπιεί διάφορους τύπους τροφών. Αυτό μπορεί να περιλαμβάνει ασκήσεις για την ενδυνάμωση των μυών του στόματος και τη βελτίωση της συντονισμένης κίνησης.

Η συνεργασία με την οικογένεια είναι καθοριστικής σημασίας για την επιτυχημένη παρέμβαση. Ο λογοθεραπευτής εκπαιδεύει τους γονείς να υιοθετούν θετικές τεχνικές σίτισης, να αποφεύγουν την άσκηση πίεσης και να δημιουργούν ένα ήρεμο και υποστηρικτικό περιβάλλον κατά τη διάρκεια των γευμάτων. Η οικογενειακή συμμετοχή συμβάλλει στη συνέχιση των θετικών πρακτικών και εκτός των συνεδριών, ενισχύοντας τα επιτεύγματα του παιδιού.

Η διατροφική επιλεκτικότητα μπορεί να σχετίζεται με άγχος ή άλλες ψυχικές καταστάσεις. Ο λογοθεραπευτής συνεργάζεται με ψυχολόγους ή ψυχίατρους για να παρέχει μια ολιστική υποστήριξη στο παιδί. Η κατανόηση και η αντιμετώπιση των συναισθηματικών παραμέτρων μπορεί να βελτιώσει σημαντικά τη διατροφική συμπεριφορά του παιδιού.

Ο ρόλος του λογοθεραπευτή στην αντιμετώπιση της διατροφικής επιλεκτικότητας είναι πολυδιάστατος και ζωτικής σημασίας. Μέσω μιας ολιστικής και εξατομικευμένης προσέγγισης, ο λογοθεραπευτής μπορεί να βοηθήσει τα παιδιά να αναπτύξουν υγιείς διατροφικές συνήθειες, να ενισχύσουν την αυτοπεποίθησή τους και να βελτιώσουν τη συνολική τους ποιότητα ζωής.