Μια ολοκληρωμένη γλωσσική αξιολόγηση μπορεί να περιλαμβάνει σταθμισμένες δοκιμασίες και τεστ αλλά και άτυπες καταγραφές όπου μέσα από το δείγμα των απαντήσεων και του γενικότερου λεκτικού προφίλ του παιδιού, διαπιστώνουμε το είδος των διαταραχών του λόγου σε όλο το φάσμα της γλωσσικής έκφρασης και αντίληψης. Οι γλωσσικές αξιολογήσεις απευθύνονται σε όλες τις ηλικίες, ωστόσο η προσχολική ηλικία είναι η πλέον σημαντικότερη καθώς δίνει την ευκαιρία στον έγκαιρο εντοπισμό των δυσκολιών του λόγου και στην άμεση αντιμετώπισή τους μέσω εξατομικευμένων προγραμμάτων.
Διαχρονικές έρευνες έχουν δείξει ότι η πρώιμη αντιμετώπιση των προβλημάτων του λόγου και της ομιλίας οδηγεί σε καλύτερες ακαδημαϊκές επιδόσεις κατά την σχολική βαθμίδα του νηπιαγωγείου και της πρώτης τάξης του Δημοτικού. Συνεπώς η έγκαιρη ανίχνευση των γλωσσικών διαταραχών στην προσχολική ηλικία συνδέεται με την πρόληψη των μαθησιακών δυσκολιών. Αντιθέτως η μη έγκαιρη διάγνωση των διαταραχών του λόγου οδηγεί μακροχρόνια σε δυσκολία ανάπτυξης της φωνολογικής επίγνωσης με άμεσο αντίκτυπο στους μηχανισμούς γραφής και ανάγνωσης.
Οι γλωσσικές διαταραχές οι οποίες δεν ανιχνεύονται σε μικρή ηλικία, παραμένουν χωρίς λογοθεραπευτική αντιμετώπιση και έτσι χάνεται πολύτιμος χρόνος στην μαθησιακή και ψυχοκοινωνική ανάπτυξη του παιδιού. Επιπροσθέτως γλωσσικές δυσκολίες οι οποίες ανιχνεύονται σε μεγάλη ηλικία απαιτούν μεγαλύτερο χρόνο θεραπείας, καθώς έχουν παγιωθεί νευρολογικά και συμπεριφορικά. Σε αυτές τις περιπτώσεις συναντάμε την ανάγκη για εκτεταμένες υπηρεσίες ειδικής εκπαίδευσης στο μέλλον ακόμα και μέσα στο σχολικό πλαίσιο.
Το σημαντικότερο όφελος της έγκαιρης ανίχνευσης των γλωσσικών δυσκολιών στην προσχολική ηλικία είναι η γρήγορη πρόσβαση στην πρώιμη αντιμετώπιση των συγκεκριμένων δυσκολιών, μειώνοντας σημαντικά τις πιθανότητες για σχολική αποτυχία και την έλλειψη αυτοπεποίθησης. Με αυτόν τον τρόπο, συμβάλλουμε στην ομαλότερη ένταξη του παιδιού στις απαιτήσεις των μελλοντικών σχολικών βαθμίδων.
Οι γλωσσικές αξιολογήσεις δύναται να πραγματοποιούνται είτε σε κέντρα λογοθεραπείας, είτε σε σχολικά πλαίσια κατόπιν συνεννόησης με το εκπαιδευτικό προσωπικό και εκτελούνται μόνο από πιστοποιημένους λογοθεραπευτές/ λογοπεδικούς οι οποίοι έχουν καταρτιστεί στην εφαρμογή συγκεκριμένων ανιχνευτικών εργαλείων και πρωτοκόλλων.
