Ο κ. Χατζηγιακουμής μας μιλά για την πορεία του νησιού μας τα τελευταία χρόνια, κάνοντας αναφορά και στα χρόνια των τριών δήμων, αλλά και στο έργο της δικής του 8χρονης θητείας, εκτιμώντας πως «χωρίς καμιά αμφιβολία η κατάσταση του νησιού ήταν πολύ καλύτερη με τους τρεις δήμους». «Τα σημεία που έχουμε μείνει πίσω είναι πάρα πολλά και δεν θέλω να μπω σε καταγραφή…» προσθέτει. «Ζούμε σε έναν ευλογημένο τόπο που έχει μεγάλες δυνατότητες, τις οποίες αν δεν μπορούμε να τις αξιοποιούμε, τουλάχιστον ας μην τις απαξιώνουμε» λέει χαρακτηριστικά,
Στην ερώτηση, εάν σήμερα ήταν ο ίδιος στα «πράγματα», ποια «ρότα» θα ακολουθούσε, απαντά με αφοπλιστική ειλικρίνεια: «Δυσκολεύομαι να σας απαντήσω γιατί είναι πάρα πολλά αυτά που πρέπει να αλλάξουν. Θα σας το πω επιγραμματικά: Θα ανέτρεπα εντελώς την ακολουθούμενη «ρότα». Δεν θέλω να πω με αυτό ότι τώρα δεν γίνεται τίποτα, όμως η ακολουθούμενη ρότα δεν μπορεί να μας βγάλει από την απλή διαχείριση της καθημερινότητας, που είναι και πλημμελής (π.χ. καθαριότητα, ηλεκτροφωτισμός). Απλά διαπιστώνω ότι αυτή η «ρότα» δεν μας βάζει σε αναπτυξιακή πορεία και πρέπει να ανατραπεί».
Σχετικά με τον κορεσμό του νησιού μας (τουριστικά), δηλώνει απερίφραστα πως «το πρόβλημα είναι καθαρά ποιοτικό και λύνεται μόνο με έναν ασφαλή τρόπο. Με την σύνταξη πλήρους χωροταξικής μελέτης της Κω, δια της οποίας θα μελετηθούν όλοι οι επιστημονικοί παράγοντες που επηρεάζουν την ανάπτυξη συνολικά, επομένως και τον τουρισμό».
«Τι προβλέπετε για το μέλλον της Κω;» το τελευταίο μας ερώτημα. «Επαναλαμβάνω, ότι ζούμε σε έναν ευλογημένο τόπο που έχει μεγάλες δυνατότητες. Αυτό σημαίνει ότι το μέλλον της Κω, υπό προϋποθέσεις, μπορεί να είναι καλό ή ακόμα και λαμπρό. Επειδή ακριβώς έχουμε τις δυνατότητες, το μέλλον μας εξαρτάται από μας. Και όταν λέω από μας, εννοώ: Από αυτούς που θα μας διοικήσουν τα επόμενα χρόνια και από όλους τους υπόλοιπους που τους εκλέγουμε. Ο καθένας μας, λοιπόν, ας αναλάβει τις ευθύνες που τού αναλογούν!».
Η ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ
Ερ: Κύριε Χατζηγιακουμή, έχοντας περάσει κάποια χρόνια από τότε που από θέση ισχύος (ευθύνης) λαμβάνατε αποφάσεις για το μέλλον του νησιού μας, πείτε μου, πώς χαρακτηρίζετε την πορεία της Κω;
Β.Χ.: Το «θέση ισχύος» το απορρίπτω κατηγορηματικά!! Για μας τους παλιούς αυτοδιοικητικούς υπήρχε μόνο θέση ευθύνης.
Η πορεία της Κω κατά την γνώμη μου, σε ότι αφορά τον δημόσιο τομέα, και ιδίως τους δύο αυτοδιοικητικούς θεσμούς, είναι εμφανώς φθίνουσα. Εκτιμώ ότι αυτό δεν χρειάζεται μεγαλύτερη ανάλυση, το ζούμε άπαντες καθημερινά. Σε αντίθεση με αυτό, ο ιδιωτικός τομέας, βοηθούντων και άλλων συνθηκών, προχωρά σαφώς καλύτερα.
Ερ: Σε ποια «σημεία» εκτιμάτε πως έχει μείνει πίσω και κατ’ επέκταση όφειλαν να έχουν γίνει κάποια πράγματα;
Β.Χ.: Το ερώτημα θα έλεγα ότι πρέπει να αντιστραφεί και να δούμε σε ποια σημεία η Κως καταφέρνει, μέσα από τους αυτοδιοικητικούς θεσμούς, να παρακολουθεί τις εξελίξεις. Δεν λέω να τις προλαβαίνει, γιατί αυτό θα ήταν το ιδανικό (κάποτε βέβαια γινόντουσαν και αυτά…), αλλά να μπορεί να υποστηρίζει την ανάπτυξη που προωθεί κυρίως ο ιδιωτικός τομέας. Τα σημεία που έχουμε μείνει πίσω είναι πάρα πολλά και δεν θέλω να μπω σε καταγραφή…
Ερ: Ποιο πιστεύετε πως είναι το μεγαλύτερο πρόβλημα που αντιμετωπίζουμε;
Β.Χ.: Με την λογική της απάντησης στο προηγούμενο ερώτημά σας, εκτιμώ ότι το μεγαλύτερο μας πρόβλημα είναι η υποστήριξη της ανάπτυξης του νησιού μας, η οποία άρχισε και πάλι να τρέχει. Ζούμε σε ένα ευλογημένο τόπο που έχει μεγάλες δυνατότητες, τις οποίες αν δεν μπορούμε να τις αξιοποιούμε, τουλάχιστον ας μην τις απαξιώνουμε. Παλαιότερα, στην εποχή του ενός Δήμου και των έξι Κοινοτήτων, αλλά και στην περίοδο των Καποδιστριακών Δήμων, την εντονότατη και πιο πιεστική τότε ανάπτυξη, την υποστήριξαν δρόμοι, λιμάνια, λατομείο, ενεργειακά έργα, εκτεταμένα έργα ύδρευσης-αποχέτευσης, λιμνοδεξαμενές, αρδευτικά δίκτυα, μαρίνα, τα τότε αναγκαία έργα για την υγεία (επέκταση νοσοκομείου, ΙΚΑ, Κέντρο Υγείας), γήπεδα, πάμπολλα σχολεία, παιδικοί σταθμοί και πλήθος άλλα.
Τα λέω αυτά γιατί, ενώ σήμερα δεν βλέπουμε νέες αναπτυξιακές παρεμβάσεις, γινόμαστε μάρτυρες της απαξίωσης των υφιστάμενων αναπτυξιακών υποδομών. Να σας πω ένα παράδειγμα: Πληροφορήθηκα πρόσφατα ότι η επιδοτούμενη από το κράτος ναυτιλιακή σύνδεση Κω-Νισύρου, εξυπηρετείται τον τελευταίο ενάμιση περίπου χρόνο, από το λιμάνι της Κεφάλου. Αυτό οφείλεται στο γεγονός ότι ένα μεγαλύτερο πλοίο ανέλαβε την γραμμή, και δεν μπορεί να μπει στο λιμάνι της Καρδάμαινας, επειδή δεν έγινε εκβάθυνση εδώ και μερικά χρόνια. Το πρόβλημα, δεν είναι ότι η γραμμή εξυπηρετείται από το λιμάνι της Κεφάλου. Το πρόβλημα είναι ότι απαξιώνεται μια άλλη υποδομή δηλ το λιμάνι της Καρδάμαινας. Υποτίθεται ότι το λιμενικό ταμείο έγινε δημοτικό, για να αντιμετωπίζονται άμεσα αυτά τα στοιχειώδη. Μπορεί να σταθεί καμιά δικαιολογία για την, επί λίγα έστω χρόνια, μη εκβάθυνση του λιμανιού της Καρδάμαινας από το δημοτικό, παρακαλώ, Λιμενικό Ταμείο Κω;
Ένα βασικότατο έργο που απαιτείται σήμερα για να υποστηριχθεί η ανάπτυξη που τρέχει, είναι το νέο νοσοκομείο. Για το θέμα αυτό έχουν λεχθεί τα πάντα αλλά μέχρι στιγμής δεν βλέπουμε αποτελέσματα. Με την ευκαιρία, βγήκε τουλάχιστον η απόφαση της χωροθέτησης; Το παρακολουθεί κανείς το θέμα; Ή μήπως το καθήκον των αρμόδιων εξαντλήθηκε στην πάνδημη διαμαρτυρία του λαού της Κω; Στο θέμα αυτό η κύρια ευθύνη είναι της κυβέρνησης.
Ερ: Αν ανατρέξουμε στις δικές σας ημέρες, πώς αποτιμάτε τη δράση σας; Υπάρχει κάτι για το οποίο ενδεχομένως έχετε μετανιώσει ή δεν το είχατε προβλέψει;
Β.Χ.: Είναι αδύνατον, απαντώντας σε μια ερώτηση να αποτιμήσω δράσεις και έργα οκτώ ετών, που γνωρίζετε και σεις ότι ήταν πάρα πολλά. Θα προσπαθήσω απλώς να θίξω ορισμένα ζητήματα όσο πιο συνοπτικά γίνεται.
Αν μελετήσει κανείς το πρόγραμμα που καταθέσαμε στους πολίτες του τότε Δήμου Δικαίου πριν τις εκλογές του 1998, θα διαπιστώσει ότι είχαμε καταρτίσει, με ανοικτές δημοκρατικές διαδικασίες, ένα πλήρες οκταετές αναπτυξιακό πρόγραμμα, παρά το γεγονός ότι το τότε θεσμικό πλαίσιο ΔΕΝ το προέβλεπε. Σε αυτό το οκταετές πρόγραμμα, είχαμε προβλέψει τα πάντα. Και όταν λέω τα πάντα, ΔΕΝ εννοώ οτιδήποτε μπορούσε να σκεφτεί κανείς. Εννοώ ότι είχαμε προβλέψει αυτά που, μετά από αξιολόγηση όσων είχαμε καταγράψει, ήταν εφικτό να υλοποιηθούν στο τότε ορατό μέλλον. Με βάση εκείνο το πρόγραμμα, και με συστηματική οργάνωση και προετοιμασία, πετύχαμε την κατασκευή όλων των έργων που έγιναν, και την πολύ καλή λειτουργία των υπηρεσιών του Δήμου. Ο βαθμός υλοποίησης ξεπέρασε το 80%. Να επισημάνω ότι δεν βρέθηκε κανένας όλα αυτά τα χρόνια (εκτός από κάποιους άσχετους που δεν γνωρίζουν ούτε τι υπήρχε πριν, ούτε τι έγινε στα χρόνια μας), ούτε καν οι πολιτικοί μου αντίπαλοι, να με κατηγορήσει με το γνωστό «δεν κάνατε τίποτα». Αντίθετα, επειδή ΔΕΝ μπορούσαν να το πουν αυτό, διέδιδαν το «όποιος και να ήταν θα τα έκανε».
Αυτό το τελευταίο είναι εντελώς βλακώδες, όταν λέγεται από ανθρώπους που έχουν ανακατευτεί με την αυτοδιοίκηση. Το λένε όμως όσοι εξ’ αυτών που ανακατεύονται δεν έχουν καμιά συναίσθηση της έννοιας της ευθύνης. Το ισχυρίζονται γιατί ποντάρουν στο γεγονός ότι κανένας πολίτης εξ’ όσων ΔΕΝ ανακατεύονται, δεν έχει την υποχρέωση να γνωρίζει το μέγεθος της δουλειάς και της οργάνωσης που απαιτούνται για να υλοποιηθεί ένα έργο, ειδικά αν το έργο αυτό χρηματοδοτείται από τα ευρωπαϊκά προγράμματα. Εσείς προσωπικά κ. Αυγούλη θυμάστε ότι τέτοια έργα κατασκευάσαμε αρκετά. Το αυταπόδεικτο, ότι δηλαδή τίποτα δεν γίνεται από μόνο του, αποδείχθηκε στα επόμενα χρόνια, κατά τα οποία όχι μόνο δεν έγινε τίποτα καινούργιο, αλλά και τα δρομολογημένα σκάλωσαν και κάποια χάθηκαν. Αναφέρω ως παράδειγμα το κτίριο του Δημαρχείου. Η απώλεια του έργου αυτού, μαζί με την απώλεια περίπου ενός εκατομμυρίου ευρώ (1 εκ. ευρώ), στέρησε το Ζηπάρι από ένα βασικό μοχλό ανάπτυξης. Όπως είχα εξηγήσει κατά κόρον από τότε, ο ενιαίος Δήμος θα ήταν υποχρεωμένος να αξιοποιήσει το κτίριο στεγάζοντας κάποιες υπηρεσίες (αλήθεια γιατί η ΔΕΥΑΚ νοικιάζει τόσα κτίρια στην πόλη και δεν στεγάζεται στο Ζηπάρι;), με ό,τι αυτό συνεπάγεται για την οικονομία του οικισμού (ενίσχυση κατανάλωσης, ενοίκια κτιρίων κ.α.). Η ευθύνη γι’ αυτό βαρύνει αποκλειστικά σύσσωμη την δημοτική αρχή Δικαίου, που μας διαδέχθηκε.
Δεν ισχυρίζομαι ότι τα κάναμε όλα. Κάποια δεν προλάβαμε να τα κάνουμε, όπως για παράδειγμα τον Βιολογικό Καθαρισμό. Όμως ωριμάσαμε πλήρως το έργο (τα ρίσκα που πήρα εγώ προσωπικά για το έργο αυτό είναι μια μεγάλη ιστορία..) και εάν δεν χάναμε τις εκλογές του 2006, θα το είχαμε δημοπρατήσει έως το 2010. Αυτό δεν έγινε και την δημοπράτηση την έκανε ο ενιαίος Δήμος.
Αυτά που δεν προχώρησαν όσο θα μπορούσαμε ήταν τα χωροταξικά. Ο λόγος που δεν προχώρησαν ήταν το ειδικό διάταγμα για την Αλυκή. Συντάξαμε πλήρη περιβαλλοντική μελέτη για την Αλυκή και τον ορεινό όγκο του Δίκαιου (ενώ το διάταγμα εκδόθηκε χωρίς καμιά περιβαλλοντική μελέτη και συνεπώς ήταν αντισυνταγματικό), την καταθέσαμε τότε στο αρμόδιο υπουργείο (ΥΠΕΧΩΔΕ), αλλά αυτοί δεν προχώρησαν, ως όφειλαν, στην τροποποίηση του διατάγματος. Η ΜΗ τροποποίηση αυτού του διατάγματος από την κεντρική εξουσία, μπλόκαρε την εξέλιξη τω θεμάτων της χωροταξίας. Μετά χάσαμε τις εκλογές και ουδείς ασχολήθηκε με τα χωροταξικά.
Ερ: Εάν ήσασταν εσείς στα «πράγματα» σήμερα, ποια «ρότα» θα ακολουθούσατε;
Β.Χ.: Δυσκολεύομαι να σας απαντήσω γιατί είναι πάρα πολλά αυτά που πρέπει να αλλάξουν. Θα σας το πω επιγραμματικά: Θα ανέτρεπα εντελώς την ακολουθούμενη «ρότα». Δεν θέλω να πω με αυτό ότι τώρα δεν γίνεται τίποτα, όμως η ακολουθούμενη ρότα δεν μπορεί να μας βγάλει από την απλή διαχείριση της καθημερινότητας, που είναι και πλημμελής (π.χ. καθαριότητα, ηλεκτροφωτισμός). Απλά διαπιστώνω ότι αυτή η «ρότα» δεν μας βάζει σε αναπτυξιακή πορεία και πρέπει να ανατραπεί.
Ερ: Επανέρχεται το ζήτημα του κορεσμού του νησιού. Ποια η θέση σας;
Β.Χ.: Τριάντα χρόνια ανακυκλώνεται το θέμα αυτό!! Και οι προσεγγίσεις που διατυπώνονται είναι πάντα ποσοτικές. Τόσες κλίνες «αντέχουμε» ισχυρίζονται οι μεν, όχι τόσες ισχυρίζονται οι δε. Τα θέμα όμως δεν είναι ποσοτικό, ούτε αντιμετωπίζεται με την λογική μαύρο-άσπρο. Υπάρχουν στην υφήλιο νησιωτικές περιοχές ανάλογες της Κω, άλλες με περισσότερες κλίνες και λιγότερα προβλήματα και άλλες με λιγότερες κλίνες και περισσότερα προβλήματα. Αν η συζήτηση συνεχιστεί σε αυτό το πλαίσιο, το νησί μας θα βγαίνει συνεχώς χαμένο και θα κερδίζουν οι ανταγωνιστές μας και οι πολιτικάντηδες που λαϊκίζουν «προς άγραν ψήφων» κοροϊδεύοντας τους πολίτες. Μην ξεχνάμε ότι το θέμα είναι πολύ «πιασσάρικο»…
Το πρόβλημα είναι καθαρά ποιοτικό και λύνεται μόνο με έναν ασφαλή τρόπο. Με την σύνταξη πλήρους χωροταξικής μελέτης της Κω, δια της οποίας θα μελετηθούν όλοι οι επιστημονικοί παράγοντες που επηρεάζουν την ανάπτυξη συνολικά, επομένως και τον τουρισμό. Με τον τρόπο αυτό:
- Θα κατοχυρώσουμε την ήδη υπάρχουσα ανάπτυξη, γιατί τα πράγματα δεν πάνε μόνο μπροστά, πάνε και πίσω.
- Θα μπούμε σε αναπτυξιακή πορεία σχεδιασμένη και όχι τυχαία.
- Θα θεμελιώσουμε την ΒΙΩΣΙΜΗ και ΙΣΟΡΡΟΠΗ ανάπτυξη για το μέλλον, με έμφαση στην πράσινη ανάπτυξη (σύγχρονος όρος με τεράστιο περιεχόμενο).
Βέβαια ο χωροταξικός και πολεοδομικός σχεδιασμός (που όπως λένε οι σοβαροί επιστήμονες, χωροτάκτες και πολεοδόμοι, είναι βαθιά πολιτική και όχι απλά τεχνοκρατική διαδικασία), λύνουν με ασφάλεια τα μελλοντικά προβλήματα του τόπου. Και στο μέλλον θα αναγνωριστεί η προσπάθεια των πολιτικών που επιλύουν τα προβλήματα αυτά. Όμως στο παρόν δημιουργούν στους διοικούντες σημαντικό πολιτικό κόστος. Αυτό οφείλεται στο γεγονός ότι ενώ μελλοντικά θα ωφεληθούν σχεδόν όλοι, στον ενεστώτα χρόνο δεν αντιλαμβάνονται όλοι τα μελλοντικά ωφελήματα, με αποτέλεσμα να παρασύρονται από άσχετους εφήμερους πολιτικάντηδες, που αφού κάνουν την ζημιά τους, εξαφανίζονται στη συνέχεια από τους ίδιους τους πολίτες.
Ερ: Με δεδομένη την εμπειρία σας, πείτε μου, διοικείτο τότε καλύτερα το νησί με τους τρεις δήμους ή τώρα με τον ένα;
Β.Χ.: Χωρίς καμιά αμφιβολία η κατάσταση του νησιού ήταν πολύ καλύτερη με τους τρεις δήμους. Αυτό είναι καθολική εκτίμηση των κατοίκων σε όλο το νησί, ακόμα και της πλειοψηφίας των κατοίκων της πόλης. Και προκύπτει από την πραγματικότητα που ζει ο καθ’ ένας, η οποία είναι αμείλικτη.
Όμως είναι λάθος να θεωρούμε ότι όλα τα κακά της μοίρας μας οφείλονται στον ενιαίο Δήμο. Διότι το γεωγραφικό μέγεθος της Κω δεν είναι τόσο μεγάλο (όπως π.χ. της Ρόδου ή της Λέσβου), ώστε να αποδώσουμε στην «γεωγραφία» την δεδομένη αποτυχία. Εξ’ άλλου μην ξεχνάμε ότι «ο παπάς κάνει τα ράσα και όχι τα ράσα τον παπά».
Για την πρώτη θητεία υπήρχαν βέβαια αντικειμενικές δυσκολίες. Δεν το λέω για να εξαιρέσω τον κ. Καϊσερλη που ήταν ο πρώτος Δήμαρχος. Αλλά για να είμαστε δίκαιοι, χωρίς να παραγνωρίζω τα υπόλοιπα, αντικειμενικά στην πρώτη τετραετία το κύριο βάρος ήταν η συγκρότηση και οργάνωση του νέου Δήμου. Αυτό τα έζησα στην πρώτη τετραετία μου στον Δήμο Δικαίου και γνωρίζω, όπως και οι τότε συνεργάτες μου, πόση δουλειά χρειάστηκε, για να «στήσουμε» τον Δήμο. Αντίστοιχη εμπειρία είχε ο Ντίνος Παπανικολάου στον Δήμο Ηρακλειδών και μπορεί να επιβεβαιώσει αυτή την άποψη. Άλλωστε δεν είναι τυχαίο το γεγονός ότι οι πρώτοι καποδιστριακοί αλλά και οι πρώτοι καλλικρατικοί Δήμαρχοι απέτυχαν να επανεκλεγούν σε ποσοστό περίπου 60%. Για τις επόμενες θητείες όμως δεν φταίει απλά «το σύστημα και το κακό το ριζικό μας». Να διευκρινίσουμε βέβαια ότι το τελευταίο δεν ισχύει το ίδιο για όλους και δεν πρέπει να ισοπεδώνουμε. Όμως σε γενικές γραμμές ισχύει, για κάποιους ίσως λιγότερο, για κάποιους ίσως περισσότερο.
Ερ: Εν κατακλείδι, τι προβλέπετε για το μέλλον της Κω;
Β.Χ.: Σας είπα προηγουμένως και το επαναλαμβάνω, ότι ζούμε σε έναν ευλογημένο τόπο που έχει μεγάλες δυνατότητες. Αυτό σημαίνει ότι το μέλλον της Κω, υπό προϋποθέσεις, μπορεί να είναι καλό ή ακόμα και λαμπρό. Επειδή ακριβώς έχουμε τις δυνατότητες, το μέλλον μας εξαρτάται από μας. Και όταν λέω από μας, εννοώ: Από αυτούς που θα μας διοικήσουν τα επόμενα χρόνια και από όλους τους υπόλοιπους που τους εκλέγουμε. Ο καθένας μας, λοιπόν, ας αναλάβει τις ευθύνες που τού αναλογούν!
ΠΗΓΗ: ΕΦΗΜΕΡΙΔΑ ΣΤΑΘΜΟΣ ΣΤΗΝ ΕΝΗΜΕΡΩΣΗ
