Το ‘’κραταιό’’ γραφείο της Αρχαιολογικής υπηρεσίας Κω της 10-ετίας ’90 σταδιακά τραγικά υποστελεχομένη περιορίζεται στην διεκπεραίωση τιμών τρεχουσών αναγκών ελέγχου δανειοδοτήσεων νέων κατασκευών, Δεν υπαρχει πρόγραμμα συντηρήσεων, αποκαταστάσεων, ανάδειξης, και αξιοποίησης των αρχαιολογικών μας θησαυρών. Χαρακτηριστικό παράδειγμα η μερική ανάδειξη του κάστρου Αντιμάχειας 1990 που έχει πλήρως καταστραφεί χωρίς να …χρησιμοποιηθεί! Έχοντας αυτή την εμπειρία είμαστε πολύ επιφυλακτικοί στις εξαγγελίες των εκάστοτε υπουργών πολιτισμού που επισκέπτονται το νησί μας εξαγγέλλοντας ’’ωραίες ιδέες’’ πάνω στις εγκαταλειμμένες αρχαιότητες και στα ταλαιπωρημένα εθνικά αισθήματα μας. Οι εξαγγελίες περιορίζονται στην αποκατάσταση των πληγέντων από τον σεισμό του 2017 μνημείων μας! Και μείς λέμε: ΄΄έστω και αυτό’’! Β. Στις 5 Οκτωβρίου 2020 η νυν υπουργός. επισκέπτεται την Κω και δηλώνει: ‘’Θα αποκατασταθούν 7 μνημεία που επλήγησαν: 1. Πύλη του Φόρου 2. Μεσαιωνικές οχυρώσεις 3. Κάστρο Νερατζιάς, 4. Νότιο τμήμα της Αρχαίας Αγοράς, 5. Δυτικός Αρχαιολογικός Χώρος, 6. Τα «Επτά Βήματα» και τα τζαμιά 7. πλ. Ελευθερίας, 8. Λότζιας, 9.στο Πλατάνι. ‘’Είμαστε εδώ για να επιταχύνουμε τις διαδικασίες, να βάλουμε χρονοδιαγράμματα, προκειμένου το καλοκαίρι 2021 να αρχίσει η αποκατάσταση των πληγέντων μνημείων. Στόχος είναι το καλοκαίρι να έχουμε εργοτάξια στα περισσότερα από τα πληγέντα μνημεία». Μέχρι τον Ιούνιο του 2021 να έχουμε ανάδοχο για την Πύλη του Φόρου». Για το Κάστρο της Κω που μένει κλειστό από το 2017, η κ. Μενδώνη ζήτησε την 1η Απριλίου 2021 να ανοίξει στο κοινό. (https://aegeanews.gr/news/ta-en-dimo/356517/mendoni-apo-ko-apokatastathoun-mnimeia-pou-epligisan-apo-ton-seismo-tou- 2017-ta-chronodiagrammata-syriza-kyria-mendoni-kairos-analavete-tis-efthynes-sas/ ---ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΗ: οι εξαγγελίες του υπουργείου αποδεικνύονται χρονικά ανεδαφικές. Γ. 30 Αυγούστου 2022 ανακοίνωση ΥΠΠΟ. Το Υπουργείο έχει εξασφαλίσει την απρόσκοπτη χρηματοδότηση των έργων, συνολικού προϋπολογισμού 8.700.000 ευρώ από το Ταμείο Ανάκαμψης. Υλοποιούνται τα έργα: (1) «Αποκατάσταση Πύλης του Φόρου», 300.000 ευρώ, (2,4,5) « Αποκατάσταση Σεισμόπληκτων Μεσαιωνικών Οχυρώσεων Κω: ΝΑ Προμαχώνας και Τμήματα επί της οδού Ιπποκράτους», (3)«Αποκατάσταση Κάστρου Νεραντζιάς» και «Ανακατασκευή Ιταλικής Στοάς- Υπαίθρια Γλυπτοθήκη στο Κάστρο Νεραντζιάς Κω», (6) «Αποκατάσταση παλαιοχριστιανικού βαφτιστηρίου» 1.500.000 ευρώ, «Αποκατάσταση τεμένους Defterdar και της Κρήνης (7)» 1.000.000 ευρώ. (http://aegeanews.gr/news/ta-en-dimo/450152/yppo-prochorei-tis-diadikasies-gia-tin-apokatastasi-ton-seismoplikton- mnimeion-stin-eikones/)
--ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΗ: οι χρονικές εξαγγελίες αποδείχθηκαν ΨΕΥΔΕΙΣ, τα έργα δεν έχουν ξεκινήσει. Δ. 8 Ιανουαρίου 2023 ανακοίνωση ΥΠΠΟ: όλα τα έργα έχουν ενταχθεί και χρηματοδοτούνται από το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας, με συνολικό προϋπολογισμό 7.608.600 ευρώ. Οι εργασίες αποκατάστασης βρίσκονται σε εξέλιξη, με ορίζοντα ολοκλήρωσης το 2025». (1)Αποκατάσταση της Πύλης του Φόρου με 302.000 ευρώ, (2,4,5)Αποκατάσταση Μεσαιωνικών Οχυρώσεων (NΑ Προμαχώνας και Τμήματα επί της Οδού́ Ιπποκράτους) με 1.335.600 ευρώ, (3) Αποκατάσταση του Κάστρου Νεραντζιάς με2.437.000 ευρώ, (6)Αποκατάσταση του Παλαιοχριστιανικού́ Βαπτιστηρίου (6), με προϋπολογισμό 2.000.000 ευρώ, (7)Αποκατάσταση Τεμένους Defterdar και Κρήνης της Κάθαρσης με 1.000.000 ευρώ και Ανακατασκευή Ιταλικής Στοάς-Υπαίθρια Γλυπτοθήκη στο Κάστρο Νεραντζιάς με. 534.000 ευρώ. https://www.archaiologia.gr/blog/2023/01/09/%CE%B1%CF%80%CE%BF%CE%BA%CE%B1%CE%B8%CE%AF%CF%83%CF%84%CE
%B1%CE%BD%CF%84%CE%B1%CE%B9-%CF%84%CE%B1 %CF%83%CE%B5%CE%B9%CF%83%CE%BC%CF%8C%CF%80%
CE%BB%CE%B7%CE%BA%CF%84%CE%B1-%CE%BC%CE%BD%CE%B7%CE%BC/ ---ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑ: τα έργα δυστυχώς δεν εχουν ξεκινήσει
ακόμη χωρίς να δίνεται μια ερμηνεία. Η εξαγγελθείσα χρηματοδοτηση αποκαταστασης των αρχαιοτηήτων μας περιοριζεται από 8,7 εκ. στα 7,6 εκ σιωπηλώς. Δεν υπάρχει αναφορά στο τζαμί Γαζή Χασάν στη Λότζια. Η αποκατάσταση του Κάστρου Νεραντζιάς, θα γίνει με προϋπολογισμό 2.437.000 ευρώ και συγκρίνοντας το ποσό αυτό με τα 2,0 εκ του Παλαιοχριστιανικού Βαπτιστηρίου καταλαβαίνουμε ότι στο κάστρο της Νερατζιάς θα γίνουν ελάχιστα πράγματα. Το θέμα είναι η ανεπάρκεια των εξαγγελιών της κυβέρνησης. Η απουσία οραμάτων και στόχων! Αυτό οδηγεί στον εσωτερικό καυγά: ‘’εσύ δεν έκανες τίποτα’’ ‘’όχι, εσύ δεν έκανες’’! Ζούμε στην μιζέρια του ευχάριστα ελάχιστου της κ. Υπουργού πολιτισμού και των κυβερνώντων μας! --Το μυαλό μας πάει στο έργο αποκατάστασης και ανάδειξης του απέναντι μεσαιωνικού κάστρου του Αγίου Πέτρου, στο Πετρούμι. Εκεί μέσα σε 3 χρόνια έγινε μια συνολική αναδόμηση και ανασχεδιασμός των εσωτερικών χώρων του, με δημιουργία σύγχρονων εγκαταστάσεων πολιτιστικών και μορφωτικών δράσεων που το κατατάσσουν ανάμεσα στα καλύτερα του κόσμου. Γιατί εδώ αποδεχόμαστε των φτώχεια και την μιζέρια; Γιατί η κ. Υπουργός μας αντί να τα βάζει με τους προηγούμενους στην καρέκλα της δεν τα βάζει με τα πραγματικά προβλήματα συγκρινόμενη με τους συν- ή ανταγωνιστές μας; Απέναντι στην γειτονική μας χώρα γίνεται μια κοσμογονία ανάδειξης των αρχαιολογικών θησαυρών της Μ. Ασίας. Προγράμματα ανασκαφών, ανάδειξης χώρων, δημιουργίας Μουσείων και αξιοποίησης των αρχαιοτήτων τους. Εδώ η φτώχια των έργων και των λόγων. Η κυριαρχία της πολιτικής σκοπιμότητας. Της φθηνής πώλησης εντυπώσεων! Μπαλώματα θα κάνετε και στην Κω κ. Μενδώνη! Έτσι είναι τα πράγματα. Και γι αυτό πρέπει να αλλάξουν.
Ν. Μυλωνάς
