Ο σεισμός είναι ένα επεισόδιο…. Όμως μία πολύ έντονη βροχόπτωση ή αν θέλετε ακόμα και σε στατικές συνθήκες, υπάρχει μία οριακή κατάσταση δυνάμεων να φύγει ένας βράχος. Αυτό το έχουμε δει σε πάρα πολλές περιοχές στα νησιά μας. Και είμαστε τυχεροί έως τώρα…» τονίζει ο καθηγητής
Σε εξέλιξη βρίσκεται η μελέτη στα πρανή των «θερμών» προκειμένου να γίνει η εκτίμηση των τεχνικογεωλογικών και γεωτεχνικών συνθηκών ευστάθειας, επικινδυνότητας και εξελιξιμότητας εκδήλωσης βραχοκαταπτώσεων και κατολισθήσεων και ταυτόχρονα ο καθορισμός και η αξιολόγηση των κατάλληλων μέτρων ενίσχυσης και προστασίας τους, όπως αναφέρεται στη σχετική σύμβαση*.
Σύμφωνα με τον επικεφαλής της μελέτης, επίκουρο καθηγητή του Εθνικού Μετσόβιου Πολυτεχνείου στον Τομέα Γεωτεχνικής Βασίλη Μαρίνο, αυτή τη στιγμή εκτελούνται αναλύσεις ευστάθειας στις κρίσιμες περιοχές της παραλίας, κατά μήκος δηλαδή της παραλίας όπου αλλάζει η κλίση, το ύψος και η γεωλογία των πρανών. «Έχει ολοκληρωθεί ένα σημαντικό μέρος από αυτές και σ’ αυτές πάνω έχουμε αρχίσει πια να παραμετροποιούμε, να βάζουμε δηλαδή σε ποσότητες, σε πίνακες, αυτά τα μέτρα που πρέπει να προταθούν στις επικίνδυνες αυτές θέσεις» δηλώνει στον «Σ» χαρακτηριστικά. Αφού αναφέρει ότι, η όλη διαδικασία πηγαίνει αργά, λόγω κάποιων διαδικασιών που έπρεπε να ακολουθηθούν από το Δήμο, ορίζει ως χρόνο ολοκλήρωσής της μελέτης μέσα στο επόμενο τρίμηνο, περίπου τον Μάρτιο του 2023.
Το σημαντικό όμως, όπως ο ίδιος τονίζει, είναι «η ανάγκη να προχωρήσει αυτή η μελέτη όπως πρέπει». Με λίγα λόγια ότι, η μελέτη πρέπει να υλοποιηθεί λόγω της μεγάλης επικινδυνότητας που παρουσιάζει η περιοχή. «Δεν χρειάζεται ένας σεισμός για να φύγει ένας βράχος. Ο σεισμός είναι ένα επεισόδιο…. όμως μία πολύ έντονη βροχόπτωση ή αν θέλετε ακόμα και σε στατικές συνθήκες, δηλαδή ένα καλοκαίρι Αυγουστιάτικα υπάρχει μία οριακή κατάσταση δυνάμεων να φύγει ένας βράχος. Αυτό το έχουμε δει σε πάρα πολλές περιοχές στα νησιά μας. Και είμαστε τυχεροί έως τώρα…» δηλώνει μεταξύ άλλων ο καθηγητής.
Η ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ
Ερ.: Κύριε Μαρίνο, έχουμε φτάσει στον Δεκέμβριο του 2022. Ποια η πορεία της έρευνας – μελέτης που κάνετε στην περιοχή των Θερμών μέχρι σήμερα;
Β.Μ.: Αυτή τη στιγμή εκτελούμε τις αναλύσεις ευστάθειας στις κρίσιμες περιοχές της παραλίας, κατά μήκος δηλαδή όλης της παραλίας όπου αλλάζει η κλίση, το ύψος και η γεωλογία των πρανών, εκεί όπου αλλάζει η ποιότητα του βράχου, εκεί εκτελούμε διαφορετικές αναλύσεις οπότε είναι ένα πολύ μεγάλο πλήθος αναλύσεων που πρέπει να γίνουν για να δούμε ποιες είναι οι κρίσιμες περιοχές ευστάθειας. Έχει ολοκληρωθεί ένα σημαντικό μέρος από αυτές και σ’ αυτές πάνω έχουμε αρχίσει πια να παραμετροποιούμε, να βάζουμε δηλαδή σε ποσότητες, σε πίνακες, αυτά τα μέτρα που πρέπει να προταθούν στις επικίνδυνες αυτές θέσεις.
Ερ.: Ήταν η κατάσταση όπως την περιμένατε όταν είδατε την περιοχή με πρώτη ματιά ή αντιμετωπίσατε νέα δεδομένα, νέες προκλήσεις;
Β.Μ..: Όχι. Οι προκλήσεις ήταν σαφείς απ’ όταν ξεκινήσαμε, δηλαδή το απότομο του πρανούς, βράχος σε κάποιες θέσεις που είναι πάρα πολύ σπασμένος ή οι θέσεις στις οποίες έχει πολλά επικρεμώμενα τεμάχη, οι διαφορετικοί μηχανισμοί αστοχίας, αυτές οι προκλήσεις ήταν ξεκάθαρες από την πρώτη στιγμή οπότε, ήδη ο πήχης ήταν πολύ υψηλός σε αυτό το επίπεδο, άρα δεν βρήκαμε κάτι καινούργιο. Η τεχνική δυσκολία, δηλαδή, ήταν παρούσα από την πρώτη στιγμή.
Ερ.: Μου είχατε πει ότι, όλη αυτή η περιοχή παρουσιάζει υψηλή επικινδυνότητα. Έχετε καταλήξει σε κάποια πρώτα ουσιαστικά συμπεράσματα;
Β.Μ.: Υπάρχει μια σαφής εικόνα για κάποιες θέσεις και για κάποιες άλλες πρέπει να συγκρίνουμε δύο τρεις επιλογές για να δούμε τη βέλτιστη. Αλλά ναι, σε κάποιες περιοχές είναι ξεκάθαρη η εικόνα, δηλαδή, που θα χρειαστούν αγκυρώσεις, που θα χρειαστούν τα πλέγματα, που θα χρειαστεί κάποιος τοίχος ανάσχεσης, που θα χρειαστεί κάποια μηχανική απόσπαση, δηλαδή ξεσκάρωμα του βράχου που είναι επικρεμάμενος. Εκεί λοιπόν έχουμε μία ξεκάθαρη εικόνα για κάποιες θέσεις, ενώ σε κάποιες άλλες θέλει λίγο ψάξιμο ακόμα.
Ερ.: Πότε θα ολοκληρωθεί η μελέτη;
Β.Μ.: Κοιτάξτε, η όλη διαδικασία οφείλω να πω ότι πηγαίνει αργά. Όχι από τη δική μας πλευρά, αλλά από διαχειριστική πλευρά. Εμείς θα μπορούσαμε να το “τρέξουμε” αλλά υπήρχαν κάποιες γραφειοκρατικές καταστάσεις οι οποίες έχουν πάει λίγο πίσω το πρόγραμμα αυτό. Συνεπώς θεωρώ ότι το επόμενο τρίμηνο θα έχει ολοκληρωθεί.
Ερ.: Όταν λέτε, από διαχειριστικής άποψης, τι εννοείτε;
Β.Μ.: Διάφορα θέματα τυπικά. Απλώς η όλη έρευνα είχε αποκτήσει πιο αργούς ρυθμούς, να το πω έτσι, λόγω κάποιων διαδικασιών που έπρεπε να ακολουθηθούν από το Δήμο. Αυτές οι ενέργειες έγιναν και τώρα προσπαθούμε να ολοκληρώσουμε την εργασία μας.
Ερ.: Αν θυμάμαι καλά, θα γίνει και οικονομοτεχνική μελέτη και μάλιστα θα προσπαθήσετε για την οικονομικότερη.
Β.Μ.: Ασφαλώς. Έτσι κι αλλιώς εκ των πραγμάτων δεν μπορούμε να προτείνουμε πράγματα τα οποία δεν είναι οικονομικά και εφικτά να πραγματοποιηθούν. Άρα, θα προτείνουμε αυτά που πρέπει να γίνουν σε τέτοιο βαθμό ώστε να εξασφαλίσουμε την ασφάλεια, αλλά με γνώμονα και το μικρότερο δυνατό κόστος. Αυτό όμως που θέλω να τονίσω στη συνομιλία μας σήμερα, είναι ότι, βλέπετε πόσα περιστατικά είχαμε φέτος και στην Κρήτη με το βράχο που έπεσε και σκοτώθηκε μια τουρίστρια και τώρα στην Κακιά Σκάλα που έκλεισε ο αυτοκινητόδρομος. Δηλαδή, αυτά τα μηνύματα που πολλές φορές ξεχνιόμαστε έρχεται η φύση και μας τα θυμίζει. Εκεί λοιπόν έχουμε ένα πρανές που έχει πολλές επικίνδυνες θέσεις και πλησιάζει η τουριστική περίοδος, η οποία έχει ανοίξει τόσο πολύ που φαίνεται ότι το Πάσχα το νησί θα αρχίσει να κατακλύζεται και η παραλία το ίδιο. Οπότε, τονίζουμε την ανάγκη να προχωρήσει αυτή η μελέτη όπως πρέπει.
Ερ.: Τι εννοείτε;
Β.Μ.: Τονίζουμε ότι, ξανά υπενθυμίζουμε την ανάγκη υλοποίησης όλων αυτών.
Ερ.: Υλοποίησης των προτάσεων της μελέτης;
Β.Μ.: Ε βέβαια, γιατί πάντα οι μελέτες υπάρχουν. Βέβαια αυτή η μελέτη δεν είναι έτοιμη ακόμη, αλλά τονίζω σε όλες τις πλευρές ότι, ξεκινάμε πάντα με το ότι, όλοι κατανοούμε την αναγκαιότητά του αλλά έρχονται τέτοια τραγικά περιστατικά να μας το θυμίζουν συνέχεια και η υλοποίησή των μελετών είναι εξαιρετικά σημαντική.
Ερ.: Δύο επισημάνσεις θα μου επιτρέψετε να κάνω. Καταρχάς ότι λόγω ενασχόλησης των πολλών χρόνων ενασχόλησης με αυτή τη δουλειά, έχω πλήθος μελετών στο συρτάρι οι οποίες είναι στα αζήτητα. Κι είναι αυτό που λέτε, ότι κάνουμε μελέτες και δεν υλοποιούμε αυτά που μας προτείνουν.
Β.Μ.: Στη συγκεκριμένη βέβαια περιοχή δεν υπήρχε κάποια μελέτη.
Ερ.: Μιλώ γενικότερα, γιατί έχουμε μία τάση να κάνουμε μελέτες αλλά μένουμε εκεί. Και το δεύτερο ότι, όλη η Κως, αλλά ειδικότερα η συγκεκριμένη περιοχή, παρουσιάζει μεγάλη σεισμική δραστηριότητα.
Β.Μ.: Ξέρετε, είναι πολύ εύκολο να τα ρίχνουμε σε ένα σεισμό και είναι και πολύ επικίνδυνο, γιατί ο σεισμός έχει μια περιοδικότητα πάρα πολύ περιορισμένη. Δεν χρειάζεται ένας σεισμός για να φύγει ένας βράχος. Ο σεισμός είναι ένα επεισόδιο. Υπάρχουν άλλα πολύ πιο συχνά φαινόμενα της φύσης που μπορεί να ρίξουν ένα βράχο. Άρα ναι, εκεί ακόμα περισσότερο όπως το είπατε πολύ σωστά, στην περιοχή υπάρχει η αυξημένη σεισμικότητα, όμως μία πολύ έντονη βροχόπτωση ή αν θέλετε ακόμα και σε στατικές συνθήκες, δηλαδή ένα καλοκαίρι Αυγουστιάτικα υπάρχει μία οριακή κατάσταση δυνάμεων να φύγει ένας βράχος. Αυτό το έχουμε δει σε πάρα πολλές περιοχές στα νησιά μας. Και είμαστε τυχεροί έως τώρα, αλλά ο τουρισμός μας, που εκεί επενδύουμε ως χώρα, πρέπει να μας οδηγεί στο να προφυλάσσουμε αυτό το προϊόν, αν το βλέπουμε ως προϊόν, που κακώς το βλέπουμε μόνο έτσι πολλές φορές. Αλλά αν το βλέπουμε έτσι, αφού έχει αυτή την οικονομική συνιστώσα, ας βασιστούμε τουλάχιστον σε αυτή για να μειώνουμε αυτή τη διακινδύνευση. Σε αυτές τις περιοχές λοιπόν που είναι εξαιρετικά τουριστικές, θα ‘πρεπε να ‘ναι στην πρώτη μας λίστα η προστασία τους.
Ερ.: Ταυτίζονται απόλυτα οι απόψεις μας και το μήνυμά σας έχει πολλούς αποδέκτες και κάποιους συγκεκριμένους και χαίρομαι ιδιαίτερα γι’ αυτό κύριε Μαρίνο. Η πρόληψη είναι το Α και το Ω.
Β.Μ.: Και ο Δήμος είναι σε αυτή την κατεύθυνση. Το έχει διαπιστώσει το θέμα και γι’ αυτό και ανέθεσε αυτή τη μελέτη σε εξειδικευμένους, γιατί είναι μία πολύ εξειδικευμένη εργασία, που μια ερευνητική ομάδα με πολύ νέες σύγχρονες τεχνολογίες εδώ από τη Σχολή Πολιτικών Μηχανικών τομέα Γεωτεχνικής, χρησιμοποιεί όλες τις σύγχρονες μεθόδους και τις παραδοσιακές βέβαια που πάντα είναι πάρα πολύ χρήσιμες, για να μπορέσει να επιτύχει αυτό το βέλτιστο όπως είπατε και τη μείωση της επικινδυνότητας, της διακινδύνευσης, με το όσο το δυνατόν μικρότερο κόστος.
Ερ.: Ένα τελευταίο ερώτημα, αν φυσικά μπορεί να απαντηθεί. Έχετε καταλήξει στο κόστος των παρεμβάσεων που πρέπει να γίνουν;
Απ.: Όχι βέβαια. Αυτό είναι, πραγματικά σας λέω, το προηγούμενο βράδυ πριν την υποβολή της μελέτης. Πάντα έτσι γίνεται. Αυτό είναι το τελευταίο κομμάτι μιας δουλειάς. Πρώτα κάνουμε τα τεχνικά μας και μετά αρχίζουμε να τα κοστολογούμε. Και εάν κάτι δεν είναι σωστό ή φαίνεται παράλογο το ξανακοιτάζουμε και όλο αυτό κοιτάζουμε να το βελτιστοποιήσουμε.
Ερ.: Άρα περιμένουμε μέσα στο Μάρτη να παραδοθεί η μελέτη και μετά να δούμε πότε θα ξεκινήσει ο Δήμος τις παρεμβάσεις. Αλήθεια, πείτε μου εάν υποθέσουμε ότι βγει ένα Χ ποσό για το κόστος των παρεμβάσεων και ο Δήμος ξεκινήσει αμέσως, την επόμενη μέρα, πόσος καιρός θα χρειαστεί για να ολοκληρωθούν οι παρεμβάσεις;
Απ.: Από τη στιγμή της δημοπράτησης και την ανάδειξη του αναδόχου θα πάρει κάποιο χρόνο. Με το που θα ξεκινήσει το έργο, οι διαδικασίες αυτές είναι κάποιων μηνών, δεν είναι κάτι τραγικό δηλαδή. Ένα ειδικευμένο προσωπικό μπορεί να τα κάνει αυτά σε λίγους μήνες.\
Ερ.: Με δεδομένη την ελληνική γραφειοκρατία το επόμενο καλοκαίρι θα είμαστε μία από τα ίδια και βλέπουμε από το 2024 εάν ξεκινήσει κάτι.
Απ.: Όπως τα λέτε.
*Σημείωση
Να θυμίσουμε ότι, πριν από περίπου ένα χρόνο υπογράφηκε η προγραμματική σύμβαση του δήμου Κω με το Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο, με αντικείμενο, τη «διερεύνηση μεθόδων ενσωμάτωσης ψηφιακών τεχνολογιών για, (α) την εκτίμηση των τεχνικογεωλογικών και γεωτεχνικών συνθηκών ευστάθειας, επικινδυνότητας και εξελιξιμότητας εκδήλωσης βραχοκαταπτώσεων και κατολισθήσεων, και (β) τον καθορισμό και την αξιολόγηση των κατάλληλων μέτρων ενίσχυσης και προστασίας των πρανών, στην περιοχή Θερμών – Αγίου Φωκά, Δήμου Κω».
ΠΗΓΗ: ΕΦΗΜΕΡΙΔΑ ΣΤΑΘΜΟΣ ΣΤΗΝ ΕΝΗΜΕΡΩΣΗ
